डॉ. जब्बार पटेल वाढदिवस:
जब्बार रज्जाक पटेल यांचा जन्म २३ जून १९४२ रोजी झाला महाराष्ट्रत्यांचा जन्म पंढरपूर येथे झाला. वयाच्या अवघ्या दहाव्या वर्षी त्यांना शालेय नाटकांमध्ये काम करण्याची आणि त्याच वेळी नाटकांचे दिग्दर्शन करण्याची संधी मिळाली. ही नाटके त्यांचे या क्षेत्रातील पहिले पाऊल ठरले. सोलापुराचे श्रीराम पुजारी हे त्याकाळी नाट्यक्षेत्रातील मोठे नाव होते. त्यांच्या घरी राहून जब्बार पटेल यांना साहित्य, संगीत आणि नाटक या तिन्ही क्षेत्रातील लोकांना जवळून पाहण्याची संधी मिळाली. खरे तर सर्व श्रीमंत व्यक्तींनी एकमेकांना चांगले ओळखले पाहिजे, म्हणून तो जमेल तितकी मेहनत करू लागला.
पडेल ते काम केले!
चहा देण्यापासून ते आंघोळीच्या पाण्यापर्यंत सर्व कामात तो व्यग्र होता. परिणामी, कलेच्या क्षेत्रातील अनेक तपशील तुलनेने लवकर त्यांच्या कानावर पडले. यातून त्याला जे मिळाले ते जब्बारला पुढील प्रवासासाठी उपयोगी पडले. श्यामने शाळेत असताना केलेल्या ‘चाफेकर, हडाच झुंजार आहे तू’ किंवा कॉलेजमध्ये ‘तुझे आहे तुजपाशी’ या मूकनाट्यातील श्यामची भूमिका त्याच्या विद्वत्तेमुळे अनेकांना आवडली.
…आणि विजय तेंडुलकरच्या आगमनाने जग बदलले!
जब्बार पटेल, पुण्याचे बी. वैद्यकीय महाविद्यालयातून वैद्यकीय शिक्षणासाठी प्रवेश घेतलेल्या जे. याच दरम्यान त्यांची नाटककार विजय तेंडुलकर यांची भेट झाली. तेंडुलकरांसोबतच जब्बार पटेल यांनीही नाटकांत काम करायला सुरुवात केली. तेंडुलकरांचे ‘बळी’ हे एकांकिका आणि ‘श्रीमंत’ हे नाटक त्यावेळी खूप गाजले होते. जब्बार पटेल दिग्दर्शित नाटकांना अनेक नाट्यस्पर्धांमध्ये पारितोषिके मिळाली. तेंडुलकरांनी जब्बार पटेल यांना त्यांचे अत्यंत तरल नाटक ‘अशी पाखरे येती’ राज्य नाट्य स्पर्धेत सादरीकरणासाठी दिले. ते नाटक खूप जोरात होतं. त्यानंतर त्यांना ‘घाशीराम कोतवाल’ हे प्रसिद्ध नाटक दिग्दर्शित करण्याची संधी मिळाली, जे खूप गाजले.
वैद्यकीय सेवाही केली!
याच काळात त्यांनी वैद्यकीय शिक्षण पूर्ण केले. जब्बार पटेल हे बालरोगतज्ञ असून त्यांच्या पत्नी स्त्रीरोगतज्ज्ञ आहेत. वैद्यकीय शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर त्यांनी आणि त्यांच्या पत्नीने त्यांच्या सरावासाठी पुण्याजवळील दौंड हे गाव निवडले. हळूहळू सराव स्थिरावू लागला. पण तरीही दिवसभर सराव करून संध्याकाळी ‘घाशीराम’ रिहर्सलसाठी ते पुण्यात यायचे. त्यांचा तारकीय व्यायाम सुमारे साडेतीन महिने चालला.
‘सामना’चे मोठ्या पडद्यावर पदार्पण!
जब्बार पटेल यांनी ‘सामना’ या मराठी चित्रपटातून मोठ्या पडद्यावर पदार्पण केले. डॉ.जब्बार पटेल यांनी अनेक नाटके आणि चित्रपटांचे दिग्दर्शन केले. ‘सामना’, ‘सिंहासन’, सरकार. नि. दांडेकर यांच्या ‘जैत रे जैत’, ‘मुक्ता’ या कादंबरीवर आधारित पु. देशपांडे लिखित ‘एक होता विदूषक’ या चित्रपटाचे दिग्दर्शन त्यांनी केले.
नाटक आणि चित्रपटांनंतर त्यांनी लघुपटांकडे लक्ष वळवले. मॅकार्थीवरचा त्यांचा लघुपट विशेष हिट ठरला होता. याशिवाय ‘इंडियन थिएटर’, ‘आय.एस. एम.’, ‘लक्ष्मणराव जोशी’, ‘कुमार गंधर्व’. प्रायोगिक नाटकांसाठी डॉ. जब्बार पटेल यांनी ‘थिएटर अकादमी’ ही नाट्यसंस्था निर्माण केली.
हे देखील वाचा:
टॉप 10 मनोरंजन बातम्या: दिवसातील टॉप 10 मनोरंजन बातम्या
सोनू निगम: सोनू निगमने रितू जोहरीचा ‘द इमॉर्टल्स’ अल्बम लॉन्च केला
कंगना रणौत: ‘आज माझे घर तुटले, उद्या तुझा अभिमान तुटणार’.. पंगा क्वीन कंगना रणौतचा व्हिडिओ सोशल मीडियावर व्हायरल