पुनर्लागवडीचे अनुदान थकले, 25 कोटी निधीची प्रतीक्षा
हर्षद कशाळकर, लोकसत्ता
अलिबाग : रायगड जिल्ह्यातील नारळ आणि सुपारी उत्पादकांना एक हात देऊन दुसऱ्या हातात घेतले आहे. निसर्गाच्या वादळानंतर बागायतदारांना वाटप करण्यात आलेल्या रोपांची बिले अलिबाग तालुक्यातील अनेक बागायतदारांना मिळाली आहेत. खासगी रोपवाटिका चालक आता बागायतदारांना ही बिले वसूल करण्याचा आग्रह करत आहेत. त्यामुळे बागायतदारांचे नुकसान झाले आहे.
3 जून 2020 रोजी रायगड जिल्ह्याला नैसर्गिक वादळाचा तडाखा बसला. सुमारे 11 हजार हेक्टर फळबागांचे अतोनात नुकसान झाले. निसर्गाच्या वादळामुळे उद्ध्वस्त झालेल्या बागांच्या पुनर्लागवडीसाठी शासनाने रोपे देण्याचा निर्णय घेतला होता. मात्र, सरकारी रोपवाटिकांमध्ये एवढ्या मोठ्या प्रमाणात रोपे उपलब्ध न झाल्याने खासगी रोपवाटिका व्यावसायिकांकडून तसेच दापोली कृषी विद्यापीठाकडूनही रोपे खरेदी करण्यात आली. मात्र, या रोपांची भरपाई खासगी रोपवाटिका संचालक व दापोली कृषी विद्यापीठाकडून अद्याप मिळालेली नाही. त्यामुळे त्यांनीही कृषी विभागाकडे निधीची मागणी केली आहे.
रोपवाटिका चालकांनी आता बागायतदारांकडून ही रक्कम वसूल करण्यास सुरुवात केली आहे. दोन वर्षांनंतर अनेक बागायतदारांना यासंदर्भात देयके मिळत आहेत. त्यामुळे बागायतदार हैराण झाले आहेत. पेमेंट केले जाईल आणि शासनाकडून शेतकऱ्याच्या खात्यावर रक्कम जमा केली जाईल, असे आश्वासन कृषी विभागाने दिले आहे. मात्र, ज्या शेतकऱ्यांनी रक्कम भरली आहे. त्यांना कोणतीही रक्कम मिळालेली नाही. त्यामुळे त्यांची नाराजी वाढली आहे. फलोत्पादन पुनर्लावणी योजनेत रोजगार हमी योजनेची भर
देण्यात आले आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांना रोपांची रक्कम आधी रोपवाटिकांना द्यावी लागणार आहे. ही रक्कम नंतर शेतकऱ्यांच्या खात्यावर जमा होणार असल्याचे सांगण्यात आले.
‘शासनाकडून अद्याप पैसे आलेले नाहीत‘
यासंदर्भात कृषी अधिकाऱ्यांकडे चौकशी केली असता खासगी रोपवाटिकांसाठी अद्यापही शासनाकडून पैसे आले नसल्याचे समोर आले. पुनरुज्जीवन आणि पुनर्लावणीसाठी सरकारकडून 25 कोटी रुपये येणे बाकी आहे. या संदर्भातील प्रस्ताव कृषी विभागाकडून रोजगार हमी विभागाला देण्यात आला आहे. हा प्रस्ताव मंत्रालय स्तरावर असून त्याला लवकरच मंजुरी मिळण्याची अपेक्षा आहे. यासाठी शासनाकडे पाठपुरावा सुरू असल्याचे कृषी अधीक्षक उज्ज्वला बाणखोले यांनी स्पष्ट केले.
ही रक्कम मिळाल्यानंतर शेतकऱ्यांच्या खात्यावर रक्कम जमा होईल, असा विश्वासही त्यांनी व्यक्त केला.
आम्ही कृषी विभागाच्या सूचनेनुसार रोपवाटिकेतून रोपे घेतली, मात्र पैसे जमा न झाल्याने कृषी विभागाने रोपवाटिकेच्या सूचनेनुसार पैसे भरले आहेत. मात्र, अद्याप आमच्या खात्यात पैसे जमा झालेले नाहीत. आपल्याकडील नारळ, सुपारी, आंबा अशा अनेक फळझाडांचे नुकसान झाले असताना, रोपांना केवळ सुपारी देण्यात आली आहे.
– सागर नाईक, माळी
बागायतदारांना कृषी विभागाच्या सूचनेनुसार रोपे देण्यात आली. मात्र, अद्यापही शासनाकडून निधी न मिळाल्याने सुमारे ५० लाख रुपये मोजावे लागत आहेत. या रोपांसाठी 13 लाख रु. 10% शेतकऱ्यांनी पैसे दिले. त्यामुळे उर्वरित पैशांसाठीही आम्ही या निधीची वाट पाहत आहोत.
– हेमंत पाटील, नर्सरी चालक